गढुर्या

कृष्ण समर्पण
अप्न हाकिम से कब्बुकाल ग¥यावा पाईल बाटि ? अप्नक हाकिम छोटिमोटि गल्टि या बिना पट्टक गरईलसे अप्न ह कसिन लाग्ट ? ओसिक ग¥यावा पाईबेर अप्ने रिसले चुरचुर ओ लाल क¥या होजाई ठुईबी ना ? भिट्टर– भिट्टर मुरमुर्याई ठुईबि ओ हाकिम ह कस्के मुकैमुक्का डेनास लागठुई ना ओ कनास लागठुई ल्या ट्वा जागिर टैँह खा ?

एक डिनिक बात् हो । अफिसम मै आपन क्याबिन काम कर्टिरनहँु । कामम मै अत्रा ब्यस्ट रनहुँ कि हाकिम अईलक फे पट्ट नै पईनु । एक्कासि हाकिमके बोलावट आईल सहयोगी डिडि मार्फट “कृष्ण सर, हाकिम बोलाईट” । बिना पट्टक ग¥यावा पैनु उ डिन । बोलँु ट का बोलु नि बोलु ट भित्र भित्र बम बिष्फोट हुईटि रह । रिसले अत्रा चुरचुर होगिल रनहुँ कि मुकै मुक्काले हाकिमके ढ्याबर लिड्रा डेनास लागटह । मन मन अत्र केल कनु टोरी सारेक गढुर्या अस्टक करब्या ?
अप्नक घर चलुईया फे किउ हुईहि गढुर्या । अप्नक बाबा, काका, बराबा, डाडु, बाज्या या और जे । का अप्नक घरक गढुर्यन मजा बाट ? का हुक्र घरम कौनो किसिमक बिभेड नि कैक घर चलैटि बाट ? का अप्नक घरक गढुर्यन फे शासन कर खोज्ठ ? म्वाँर मनम परस्न उठ्ठा् । का गढुर्या अस्टह रठ् ? का यि गढुर्यनक मन पट्ठ्राहँस रठिन ? का हिँक्र शासक हुईट ? ईस्कुलिक गढुर्या, कौनो अफिसक गढुर्या, घरक गढुर्या या कानो राजनीतिक पार्टिक गढुर्या का सक्कु ज अस्टह रठ ? हैकमबाडी, शासक ओ स्वार्ठी ?
जोन म्यासवेलक कलबाट “नेतृत्व शक्तिक कारण नाहीँ और जाहन सक्षम बनईना क्षमताके कारण महान् बन्ठा ।” हमार गढुर्यन आपन शक्ति डेखैठ की और जाहिन सक्षम बनैठ ? स्वाच पर्ना बाट बा । ढ्यार जसिन गढुर्यन आपन शक्तिक दुरुपयोग कैक । आपन शत्तिक आडम और जाहन शोसन कैक आघ बरहल डेख पाजाईट । आजकाल्हिक गढुर्यन और जाहिन सक्षम बनैना से फे अप्न कसिक बल्गर ओ शक्तिशाली बनु कना डौड म बाट । ज्याकर कारण हमार घर, अङ्ना ओ समाज बन नि स्याक््ठो ।
हमार गढुर्यन अप्न करलक नेतृत्व ह पद सम्झठ कि काम ? यदि गढुर्यन पदकलाग केल बाट कलसे हुकहन करलक नेतृत्व कब्बु फे सफल नि हुईहिन । जाहे हुक्र कानौ घरक गढुया रहट चाहे कौनो आफिसक । तर गढुर्यन नेतृत्व ह काम सम्झठ ओ अप्नफे काम करठ कलसे उ नेतृत्व सफल रहट । हमार गढुर्यन नेतृत्वह कार्य हो कैक सम्झ परना जरुरी बा न कि कौनो पद । अप्न बिचार करी ट अप्नक गढुर्या कसिन बाट ? अप्नह काम कर कैक अरहैठ कि अप्नक सँगसँग काम कर फे पौईली आघ बरहैठ ? नेतृत्व कोनो मनैनक असिन गुन, कला वा क्षमता हो ज्याकर मुख्य उद्देश्य एक निश्चित लक्ष्य प्राप्त कर्ना हो । यि असिन सिर्जनशील अगुवाइ कर्ना काम हो ज्याकर लाग स्पष्ट दृष्टिकोण, बल्गर संगठन ओ योजनावद्ध पहल आवश्यक रठा । हमार गढुर्यनकठे असिन गुन या योजना बाटन ट ? यदि बाटन कलसे हुक्र सफल ह्वाय सेकही न कि नाह ।
गढुर्यन मुलट यि तिन ठो छेत्रह बिकास कर पर्ना जरुरी रठा । पहिला ज्ञान, डोसरा सिप ओ टेसरा प्रबृति । गढुर्यन समय अनुसारक ज्ञानक लिह पर्ना एकडम जरुरी बा । आपन ठे ज्ञान बा कलसे उहिह और जाहनम बाँट स्यक जाईठ । आबक गढुर्यनकठे यि चिजक कमि बाटन उह मार गढुर्या ज्ञानक भन्डार बरहाई पर्ना जरुरी बा । समय अनुसारक ज्ञान पईलसेकेल गढुर्यन आघ बरह सेकँही । यि चिज यडि केक्रोठे बा कलसे हुँक्र सब्से बल्गर रठ । डोस्रा कलक सिप हो। कानौ फे चिज ह कसिक बेल्सना कना महा बरुवार रहट । आपठे रलक ज्ञानह मैगर ओ लस्गर टरिकाले और जाहनकठे बँट्लसे हँुक्र हालि सिख सेक्ठ । कौनोजे ट अत्रा बाटक सिपार रठ कि हुक्र कानौ फे काम ह लिरौसिसे आघ लैजाडर्ठ । टेसरा बिकास कर पर्ना कलक प्रबृति हो । अर्थात आपनठे रलक ज्ञानह बजा सिपक साथम बानी बैठैना काम हो । ब्यबहार परिबरटन कना चिज फे अटि आबस्यक चिज हो । ज्याकर कारन मनैनकम बड्लाव आईठ । हमार गढुर्यनकम फे समय अनुसारक ब्यबाहारिक बड्लाव अईना जरुरी बा । यदि कौनो गढुर्यनम यि तीन चिज कुँट कुँट भरल बटन कलसे हुकहनसे चलाईल घर या अफिस सफल पक्फे सफल हुईठिन । हुँक्र पक्कफे मजा गढुर्या बन सेकहीँ ।
ओसिन ट गढुर्यकन भुमिका महा ढ्यार बाटन । हुँक्र सहजकर्ताके भुमिका खेल्ना हुईट । कौनो चिज का हो । याकर हमार परिवारम का आबस्यकटा बा । का करलसे का हुईठा कना बाट गढुर्यन घरक सक्कु जाहन सहजीकरण कर पर्ना डेख पर्ठा । डोस्रा हुँक्र कौनो फे चिजक ब्यबस्थापक हुईट । घरम काका चाहल बा या आबस्यकटा का बा । पहिल कर पर्ना काम का हो कना चिजक हुँक्र ब्यबस्ठापन कर पर्ना रठा । ओ घरक सक्कु ब्यबस्थापन कर्ना प्रमुख जिम्माफे गढुर्यनक रठिन। गढुर्यन सञ्चारकर्ता, उत्प्रेरक ओ सँरच्छक फे हुईट । हुँक्र समय अनुसारक बात्चिटक सञ्चार कर्ना, यि काम या कौनो चिज करह पर्ठा कना आपन परिवारक और जाहन उत्प्रेरना फे डिह स्याक परठ । हुँक परिचालनकर्ता हुईट केहिह का कामम लगैलसे या कुन मनै का काम करलसे बरह्या हुई कैक मजासे सक्कु जाहन परिचालन कर पर्ना रठा । और बाट हुँक्र चिन्टक हुईट, योजनाकार हुईट । आपन घर कसिक मजा बनैना कैक चिन्टन कर पर्ना हुकहन महा बरुवार काम हुईटन । समस्याके पहिचान कैक हुँक्र घर कैसिक मजा बनि कैक योजना बनाक आघ बरह पर्ना हो । गढुर्यन आपन जिम्मेबारी मजासे पुरा कर्लसे उ घर मजा बनट् ।
आजकाल्हिक गढुर्यन आपन शक्तिक दुरुपयोग कैक अप्न बल्गर बना टरखरम डौरलबाट । हुँक्र भरस्टाचार म अत्रा लिप्ट बाट कि जाह जैसिक फे घर जग्गा, पैसा आपन पोल्टाम पार ख्वाजट । हुक्र भित्रभित्र अत्रा सरल ओ कुहल बाट कि हुकन्हक गन्ढ ह्वास ह्वास्ती अईठन । तर हुकन्हक गन्ढह हम्र चाल नि पाई स्याक ठुई । हँुकहनकमसे ह्वास ह्वास्ती अईना गन्ढ ह हम्र बेब्बरीक बासहँस लेटिबाटि । हम्र कह्यासम यि गन्ढह बास लेना हो ? चाल नि पाके नि बोल्ना अलग बाट हो तर चाल पैईटि पैईटि नि बोल्ना हमार बरा बरुवार कम्जोरी हो । नि डेख्ख नि बोल्ना अलग बाट हो तर डेख्टी डेख्टी नि ड्याखल हँस कर्ना हम्र आँन्ढर रहल बराबर हो ।
घरक गढुर्यकठे घर मजा बनैना बात बट्अईलसे नि पच्ठिन । घर मजा बनाई । बल्गर बनाई । घरक सक्कु लर्कापरकन बराबर शिक्षा डि, लगैना खैना डि कना बात का जे घरक गढुर्यन नि सम्झठ ? हुँक्र आपन कोन्टिक केल ख्याल काजे कर्ठ ? औरजे त कामकरक् लागकेल बाट कनाहँस काजे करैठ ? घरम अइना आम्डानीक ओ हुईना खर्चक हिसाबम हुँक्र काजे कोल्काह कर्ठ ? हमाहमार गढुर्यनकठे असिनबाट बट्ईना हो कलसे याट घर फुटाडेहिँ या ट झग्राक यिबा बनाडुहिँ । घरक गढुर्यन खर्चपर्चक बारेम पुच्छ्ना फे महा अरबर बा हेरी । कि बा अप्नकठे हिम्मट ? पुच्छिबी एक्चो आपन घरक गढुर्यसे धान बेच्लक रुप्या काँहा गैल कैके ?
हमार घर का जे नि बनल ? गढुर्यक कारण । हमार देश का जे नि बन्ल ? नेतनक कारण, नेतृत्वक कारण । गढुर्यक कारण । अधिकाँस मनैनक जवाफ यिह आईठ । घर नि बन्ना, देश नि बन्ना कारणम उ मनैनक हिस्सा फे हुईहिन तर ध्यार हिस्सा यिह गढुर्यनक जो बाटन । जब सम्म गढुर्यन नि सुध्रहि हमार घर बरह्या नि बनि । हमार समाजमजा नि बनी । हमार देश फे मजा बन नि स्याकि । एकठो कहावट बा जस्ट बाब ओस्ट पुट । अर्थात जस्ट बाबा रठ वस्ट छावा रठ । ट का पहिलक गढुर्यनके प्रभाब आजकाल्हिक गढुर्यनम पला बाटन ? आजकाल्हिक गढुर्यन का अप्नह बड्ल नि सेकही ? गढुर्यन बिचार कैक आघ बरह पर्ना आझुक आबश्यकता हो ।

अग्रासन खबर

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

भर्खरै प्रकासित