थारु समुदायके भ्वाज संस्कारम अनिवार्य रूपम गैटी अइलक माँगर गीत हेरैटी गइल बा ।
पहिलापहिला भ्वाजम मागर गीत बिना अधुरो मान्जाए । भ्जाजक समय भोजाह घरके भिट्टरसे अङनामस माँगरका भाका सुन्मिल । “आम्हिन जन्याओ, ठारु (पुरुष)नके आआपन समुह बनाख पालैपाला माँगर गीत गइलसेस गाउँभर भ्वाजमय ह्वाए, जगविर थारु “चिल्द्रह्वा” कल, परम्परागत माँगरके भाकाके ठाउँम डिजे धुनले उक्वारमर्लक कारण माँगर गीत हेरैटी गइल बा ।”
“भ्वाजम डुल्हा व डुल्ही लैना आपन मौलिक वेशभुषा, पहिरण गरगहना रह, उ फे आब लोप हुइल बा, उहाँ कल, जब डुल्हा उज्जर पहिरणके जामा व शिरम पगिया बहन्ठ, टब ओट्टिअसे डुल्हा डुल्ही कैख चिन्ठ, आब डुल्हा के हो बर्याट (जन्ति) केहो कैख छुत्यइना गाह्रो बा । ” “डुल्हा जब डिउह्रार कोन्टीम पग्या लगाइभिर्ठ टब मागर गीत सुरु होजैठा, जगविर कल, डुल्हा डुलहीक घरम जाख डुलही निपर्छसम या भ्वाज संस्कार नि ओराइकसम माँगर गैना थारु समुदायके परम्परागत चलन, संस्कार रह, आब हेरैटी जाइटा ।”
उहाँके अन्सार भ्वाजम विविध संस्कार व कार्य करबे उह अन्सार फरक फरक भाकाम माग गैना चलन बा । जस्ट डुलहा डिउह्रार कोन्टीम पगिया लगाइबेर असिन माँगर गाजैठा ।
हरि डेओ मायर मोर मठ सिर पगिया
कटि डुर बाट रि, डुलहिक नगरिया
जस्ट बर्याट जाइबेर जाने बेला गाउँले तथा इष्टमित्रहरुले बाटोमा छेकेर मिठो मिठो खुवाउने चलन छ । जसलाई थारु समुदायमा पर्छौकी खुवइना भनिन्छ, त्यहि बेला यसरी माँगर गीत गाइन्छ ।
हरि जिनि छेंको रि, जिनि छेको
मोर गाँकहि कटवाल ।
जिनि छेँको मोर गाउँकहि
गवँलिया ।।
टोही मैँ पुछुँ भेँरि चहु्रइया,
कटि डुर बाट मोर ढनिके नगरिया ।
मैँ नाहिँ जनटुँ, डुलाहा टोर ढनिके नगरिया ।।
अस्टह भाकाम थारु समुदायक भ्वाज संस्कारम डुल्हा डुलही खोज्नाठेसे ठकौनी खइना व भ्वाज ओराइकसम माँगर गीत गइना प्रचलन रलक थारु अगुवा बेझलाल चौधरी बटोइल । उहाँक अन्सार थारु समुदायम भ्वाज कार्य मेरमेह्रिक बा । बर्का भ्वाज, सट्टापट्टा भ्वाज, झंगाहा भ्वाज, डमाह भ्वाज, उर्हि भ्वाज, भौजही भ्वाज, भ्वार भ्वाज रहल बा ।
तर आब बर्का भ्वाज (मागी विवाह) व उर्हि भ्वाज (भगाएर ल्याउने विवाह) बहुट हुइना कर्लक उहाँ बटोइल । ओस्टक थारु समुदायम फागुन व वैशाख महिनाम विशेषकैख भ्वाज कर्ना परम्परा रलक उहाँ जनैल । “हमार समुदायम भ्वाजक शुभ साइत फागुन महिना मान्जैठा, उहम बुधक डिन आम्हिन मजा रठा, उहाँकल, फागुनम छुट्लक मनै वैशाख महिनाम कर्ठ, तर, आजकाल कुवाँर (असोज) अगहन (मंसिर), माघ महिनम कर लग्ल ।”
“जोन सुकै भ्वाज रलसेफे थारुन्हक भ्वाजम माँगर अनिवार्य जस्ट रह, तर, अब उ परम्परागत माँगर गीत हेरैटी जाइटा । उहाँ कल” पहिला माँगर गीत निसुनकसम भ्वाज जसिन नै लाग उ ब्यालक बात सम्झटी बेझलाल कल, “तर आब उ मौलिकता हेरैटी जाइटा, युवा पुस्ताहुक्र आधुनिकताओंर डिजेम बजाइ भिरल बाट ।” “परम्परागत रूपमा चल्टी अइलक मागर बचाइलाग आब माँगर जानल मनै युवा पुस्ताहुकन सिखाइपर्ना जरुर बा, उहाँकल, वाकलाग युवा पुस्ताहरुक्रम फे चासो लिहपर्ठा ।”
