![](https://agrasankhabar.com/wp-content/uploads/2019/10/9-1.jpg)
पुरुब झापासे पच्छिउँ कैलाली कंचनपुुरसम् थारु समुदायक बसाइ बा लेकिन पूर्वेली थारुसे पश्चिमेली थारु समुदायम डेवारी मनाजाइठ । थारुहुक्र डेवारी विशेष कैख लक्ष्मी पुजाक दिन मन्ठ । चितवनसे पच्छिउँक थारुहुक्र डेवारी मनैठ । सक्कुजन थारु रलसेफे डेवारी आपन थर अनुसार डिउँटामाटा पुज्ना कर्ठ ।
पच्छिह्वाँ ढेउर थारु दहित, चुकाहा, कुसुम्या, पछल्डंग्या हुक्र डेवारी मन्ठ तर दहित ओ चुकाहा थरक थारुहुक्र डेवारीमफे पितृन्हक सम्झनाम पिट्टर डेना चलन बा । डेवारीम आपन चेलीबेटिन डेवारी मान अनिवार्य बलैना चलन पहिलसे बाट । डेवारीक दिन बिहान्ख लौव बाँस काट्क गल्लीक अंगनम झण्डा ठहे्रइना, लौव बन्कसिक टोरन बट्ना ओ बहन्ना कर्ठ । बिहानक ढिक्री कैख दिउटामाटन पुज्कसेक्ख दिनभर डेवारी मन्ना ओ सन्झ्याक गाउँक कन्या लर्कापर्कन बलाक बह्रीम ढिक्री लुटैना फे डेवारीम कैजाइठ ओ यी बाहेक प्रकृतिपुजक थारुहुक्र डेवारीम आपन रिटभाँट अनुसार डेवारी मनाजाइठ । पहिल लक्ष्मीक पुजा कर्ना रिट निरह लेकिन पाछ लक्ष्मीक पुजा कर्लसे घरम धनसम्पति अइठा कना मान्यता अइलक कारण थारु समुदायम लक्ष्मीक पुजा कर लग्लक थारु अगुवा हुकन्हक कहाई बा ।
थारुहुक्र नेपालक तराई क्षेत्रक पूरुव झापासे पच्छिउँ कञ्चनपुरसम्मक विभिन्न जिल्लाम विशेषतः भित्री मधेशम छिट्कल बाट ओ बसोबास कर्टि आइल बाट । यि जाति नेपालक आदिवासी जनजातिमध्ये ढेर जनसङ्ख्या हुइलक जाति हो । तर सक्कु जिल्लामा रहल थारु समुदायम डेवारीहन प्रकृति पुजकके रुपम निमनाक दिपावलीक रुपम मनैना कैगिलक महँटवा महासंघक जिल्ला अध्यक्ष चन्द्र प्रसाद चौधरीक कहाई बाटन । २०६८ सालक जनगणनाअनुसार नेपालम थारू जातिक जनसङ्ख्या १७ लाख ३७ हजार ४ सय ७० बा अर्थात नेपालक कुल जनसंख्याक ६ दशमलव ७ प्रतिशत थारुहुकन्हक जनसंख्या बा । पुरुब झापासे पच्छिउ कैलाली कञ्चनपुसम्म छब्बिस जिल्लाम थारु समुदायक बसोबास बा । तर सक्कु थारुहुक्र आपनआपन रिटि अनुसार डेवारी कँहोरे दिपावली मनैना कैगिलक चौधरी बटोइल । असिक ह्यारबेर पुरुव चितवनसे पच्छिउँ कैलाली कञ्चनपुरसम्मक थारु समुदायम आपन रिटभाँट अनुसार डिउँटामाटन पुज्क डेवारी मनाजाइठ कलसे पूर्वीया थारुहुक्र दिपावलीक रुपम डेवारी मनाजैठा कठ, महँटवा महासंघ दाङक जिल्ला अध्यक्ष चन्द्र प्रसाद चौधरी । थारुहुक्र राष्ट्रिय केल निहोख अन्तराष्ट्रियस्तरमफे बसोबास कर्टि आइल बाट ओ डेवारीहन मनैटि आइल बाट ।
![](https://agrasankhabar.com/wp-content/uploads/2019/10/10-1.jpg)
आधुनिकीकरण हुइटी डेवारी:
थारु समुदायम मनाजैना हरेक टैटिह्वारक आपन महत्व बा। ओ टैटिह्वार मनैना तरिका फे आपन मेह्रिक बा लेकिन थारु समुदायम आपन चालचलन, रिटभाँट अनुसार निहोख आधुनिकताह प्राथमिकता डेटी जाइट डेख्परठ । आजकाल आधुनिकिकरण कर्ना नाउँम आपन मौलिक परम्परा निहोख पाछपाछ अइलक लौव लौव रितिरिवाजह मन्टी जाइट । पहिल थारु समुदायम भाइ टिका कलक काहो? डेवारीम रोटीपुरी पकाई पर्ठा कना बाट मौलिकताम निरह । तर समय परिवर्तन ओ लौव लौव चिजह अनुशरण कर्लक मार मौलिक पहिचान बचैना निहोख आधुनिकताह आघ बह्रैटी बाट । थारु समुदायक मनै जो मौलिक गीतबास गाइ छोर्क साउन्ड सिस्टमम गीत बजाख लौवलौव मेह्रिक गीत गैना ओ नच्ना कर्ठ । पहिल प्रकृतिपूजकके रुपम मन्ना डेवारी आजकाल गैर थारु हुकन्हक डेवारीहन थारु हुक्र मन्ना ओ सेकनिसेक ढिउर खर्च कर्ना, रोटीपुरी पकैना कैख दिपावलीक रुपम मनैटिआइट । हुइनाखैना घरक लाग डेवारी मजा रलसेफे आर्थिक अवस्था डान्छे कमजोर रलक घरम डेवारी मनैना समस्या परट् । उहो मारसे डेवारी थारु समुदायम पाछ अइलक टिह्वार हो । यहिह मान निहुइट कना ट निहो मन्ना मजा हो तर पाछ ओर्से अइलक कारण थारुन्हक मौलिक पहिचानम विकृति थप्गिल जसिन मान्जाइट । ओसहक थारु समुदाय ओ थारु समुदायहुक्र मनैना डेवारी केल निहोक हरेक चिजम ढेर आधुनिकता भिट्टरस्याकल बा । काजे कि थारु समुदाय आधुनिकताक नाउँम देखासिकी ह प्राथमिकता डिहेट डेख्परठ ओ लौवलौव चिजह अप्हन अनुसरन कर्टि जाइटफे डेख्परट । थारु समुदायक मौलिक कला संस्कृति केल निहोक थारु समुदायम मनाजैना हरेक टैटिह्वारम फे आधुनिकता भिट्टर स्याकल बा । उहो मार पहिल ओ आजकाल थारु समुदायम डेवारी मनैना तरिका पहिलसे फरक बा । आधुनिकीकरणक नाउँम विकृति अइटी बा तर थारु मसुदायक मनै विकृतिह संस्कृति बनाक आघ बहर्टी रलक पाजाइट उहोमार आधुनिकीकरणक नाउँम भित्र्यइटीरलक विकृति थारु समुदायम भारी चुनौतीक रुपम रहल बा तर फे हम्र थारु समुलायक मनै उहो पश्चिमा संस्कृतिहन प्राथमिकता डेटी जाइटी । समय परिवर्तन संगसंगे परिवर्तन हुइपर्ठा तर परिवर्तन हुई पर्ठा कतिम आपन मौलिक पहिचान विर्साए लग्लक पाजिठा । पक्कफे यी बाटम ध्यान डिहे एकदम आवस्यक बा ।
![](https://agrasankhabar.com/wp-content/uploads/2019/10/7-2.jpg)
थारु समुदायक समस्या समाधान करक लाग एकदुईजन्ह कैक केल निहुइट । बहुट समस्या बा काजे कि पुरान पुस्ताक मनै पहिचान बचैना कैक लग्लसेफे आजकालिक मनै आपन संस्कृति बचाई कनाहोर ढेउर ध्यान डिहेल निडेख्परठ । थारु समुदायक इतिहास बचाइग लाग भाषिक, सांस्कृतिक, सामाजिक, पक्ष लगायतक हरेक पक्षम मौलिकताह स्थान डिहे आवश्यक बा । थारु संस्कृति ओ आपन पहिचानप्रति वितृष्णाक कारण थारु समुदायम पहिचानक संरक्षणम बहुट समस्या सिर्जना हुइल बा ।
थारु के हुइट ओ समुदायक पहिचान कलक काहो कना प्रश्न उठैना ठाउँ थारु समुदाय कहोँरेसे निआए कना सोचाई आम सक्कु थारुन्हक मनक ह्वाए जरुरी बा । पाछ पर्लक कैक चिन्जैना थारु समुदायक मनै आब हम्रफे कौने चिजम कमजोर निहुइटी ओ हामारठे हरेक चिजक क्षमता बा कैक आघ बह्रपर्ना आवस्यक डेख्परठ । समय परिवर्तन ओ आधुनिताक नाउँम आपन संस्कृति हेरैना निहोख बचैनाहोर ध्यान डिहे आम सक्कु थारु हुकन्हक दायित्व ओ कर्तव्य हो ।